Beleggingsfondsen bestaan al veel langer dan menig belegger zich zal realiseren. En Nederland speelde een vooraanstaande rol in de ontstaansgeschiedenis. 7 juli 1774, dat mag worden beschouwd als de geboortedatum van het eerste beleggingsfonds ter wereld. Op deze datum plaatste Abraham van Ketwich een advertentie waarin hij de oprichting van het beleggingsfonds “Eendragt maakt Magt” aankondigt.
Opvallend genoeg kende het fonds van destijds al veel gelijkenissen met de hedendaagse fondsen. Zo was het primaire doel het beleggen voor gezamenlijke rekening om het risico te delen en beter te presteren. Het fonds ging ervan uit dat spreiding het beste middel was om onverwachte koersdalingen het hoofd te bieden. Daartoe werden alle posities gelijkgewogen. Daarnaast werd al duidelijk omschreven waar het fonds wel en ook niet in zou beleggen. Al deze beleggingsdoelstellingen en -restricties werden vastgelegd in een document genaamd “Negotiatie”, of wat wij tegenwoordig het prospectus noemen. Het bleef niet bij dit ene fonds, want Van Ketwich zou in de jaren daarna nog meer fondsen lanceren.
Reactie op financiële crisis
De introductie van de eerste beleggingsfondsen was een reactie op de financiële crisis die woedde in 1772. Oorsponkelijk begonnen in Londen, verspreidde deze crisis zich naar andere landen in Europa, waaronder Nederland. Hoewel het onderliggende principe van het spreiden van risico daarmee voorzag in een opkomende behoefte, zou het pas tot een volgende financiële crisis duren tot beleggingsfondsen definitief voet aan de grond kregen.