Zin om een graantje mee te pikken van de Aziatische groei, maar dan zonder het trage en misschien wel onverteerbare Japan? IShares MSCI All Country Asia ex Japan (AAXJ) is mogelijk uw ETF. Vergeet echter niet dat snelgroeiende economieën in het verleden teleurstellende beleggingen zijn gebleken. In de markten worden de groeiverwachtingen snel meegenomen in de huidige koersen. We kunnen zelfs spreken van een al te opwaartse tendens.
Dit fonds is alleen een buitenkans als u de groeiverwachtingen van de markt aan de lage kant vindt. Zelfs als Azië de stoutste dromen op het gebied van groeiverwachtingen overtreft, blijft het nog maar de vraag of u, de buitenlandse minderheidsaandeelhouder, daar de vruchten van zult plukken. Misschien verwatert uw belang. Onbekwame beheerders kunnen zich aan foute investeringen wagen en politieke, macro-economische en sociale instabiliteit kan de markt in haar geheel kopje onder duwen.
Geschiktheid
Wij zouden dit ETF niet aanbevelen als meer dan een gemiddelde portie van uw algemene aandelenportefeuille. Het is aan de prijzige kant, snelle groei eindigt vaak in mineur en dit fonds heeft een grote blootstelling aan Chinese vermogens ondanks de weging van "amper" 20 procent die aan het land is toegekend. Om terug te komen op dat laatste punt: tal van schijnbaar verschillende activaklassen hebben een nauwere band met Chinese monetaire en fiscale beleidsmaatregelen dan u zou vermoeden.
China is intussen al een aantal decennia op de beleggingstoer, maar de bloemetjes werden pas écht buitengezet toen de wereldwijde vraag een aantal jaren geleden van de ineenstorting moest worden gered. De grondstoffenprijzen zijn dus gestegen, China bevindt zich in een ware kredietexplosie en tal van Aziatische landen hebben volop kunnen profiteren van het overloopeffect van de vraag bij hun reusachtige buur. Met een uitgebreide blootstelling aan grondstoffen, ongeacht of het dan via ondernemingen, exporteurs of futures verloopt, bezorgt dit fonds u een nog hogere concentratie in portefeuille.
De hoge kostenratio en liquiditeit maken het eerder geschikt als een instrument voor traders dan voor aan- en verkopers. Er bestaan goedkopere opties, maar die zijn minder liquide.
Zelfbeklag
Azië groeit, en heel snel zelfs. Zwaargewicht China mag met heel wat van die eer gaan lopen. De Chinese economie heeft een halsbrekende groei van 10 procent op jaarbasis laten optekenen sinds Deng Xiaoping in het begin van de jaren '80 de kapitalistische hervorming inzette. Misschien slaat u zichzelf wel voor het hoofd omdat u niet eerder op deze buitengewone mogelijkheid inzette.
Laat het zelfbeklag echter nog even achterwege. De Chinese aandelenmarkt heeft het break-even sinds de opstart in 1993 nog niet bereikt (de MSCI China Index werd toen geïntroduceerd). Terwijl de Chinese economie zich als een raket door de jaren '90 boorde, verloor de MSCI China Index 88 procent alvorens in het vorige decennium het herstel in te zetten. Wat ging er dan mis? De winst ging alvast niet verloren. Beleggers kregen het deksel op de neus omdat nieuwe ondernemingen opdoken en oude bedrijven nieuwe aandelen uitgaven. Die verwatering kostte de beleggers 32,5 procent aan rendementen op jaarbasis van 1992 tot 2003, volgens één onderzoek althans. Daarom kunnen beleggers van Aziatische aandelen niet verwachten dat hun winst per aandeel op lange termijn de groei van het BBP zal bijhouden. Volgens mijn eigen berekeningen bedroeg de verwatering van het totaalrendement in de opkomende markten van 2007 tot 2011 gemiddelde ongeveer 7 procent op jaarbasis.
Het Chinese verhaal is geen toevalstreffer. Vanuit historisch oogpunt blijken sterk florissante economieën in veel gevallen niet de uitstekende aandelenmarkten te zijn waar iedereen op zat te wachten. In de 20e eeuw was er nauwelijks sprake van onderlinge correlatie. Leggen we die waarschuwingen even terzijde, dan kunnen we een kijkje nemen naar het waarom van die welvarende Aziatische economie en welke risico's eraan verbonden zijn.
De Communistische Partij heeft haar legitimiteit op het spel gezet met het voornemen om de economie op jaarbasis minstens met 8 procent te doen groeien. Bij een minder resultaat kan volgens de Partij ernstige sociale onrust ontstaan. Die fixatie op de groei van het BBP is zo alomtegenwoordig dat functionarissen op basis daarvan promotie kunnen maken, via een opeenstapeling van incentives om de BBP-groei tot elke prijs aan te zwengelen. De partij heeft de groei op een hoog niveau behouden door een met krediet gespekte infrastructuurexplosie te subsidiëren, die dankzij China's onvoorstelbare spaarquote zonder veel moeite werd verwezenlijkt. Deze explosie heeft de grondstoffenprijzen overal ter wereld doen stijgen en dankzij het overloopeffect van de vraag snoepten ook de buurlanden mee van de groeibeweging door via het Westen almaar vaker met China zaken te doen.
Nu er zoveel landen potentiële klanten hebben die nauwe banden hebben met China, zijn de belangrijkste risico's voor Azië op dit ogenblik afkomstig van de kwaliteit van de investeringen die China maakt. Vaste investeringen zijn goed voor de helft van het Chinese BBP. Sommige onderzoekers ramen de brutoschuld/BBP-ratio van China op meer dan 80 procent. Prominente economen zoals Nouriel Roubini hebben zich de vraag gesteld of een land productief kan zijn terwijl het zoveel geld in een dergelijk tempo investeert, met name wanneer politieke berekendheid de kapitaaltoewijzing aanstuurt. Oninbare vorderingen ('kwade schulden') hebben in het verleden opkomende markten tot zinken gebracht. De meer dan USD 3 biljoen aan reserves in vreemde valuta die China in huis heeft, bieden echter een aardige buffer. Over de toekomst op middellange termijn maken wij ons niet veel zorgen.
Waar het om draait, is dat dit ETF uiterst geconcentreerd is op de vermogens van één met krediet overladen land en dat beleggers niet mogen verwachten dat een sterke BBP-groei zal worden omgetoverd tot een fantastische groei op de aandelenmarkt.
Portefeuille
IShares MSCI All Country Asia ex Japan volgt de MSCI All Country Asia ex-Japan Index, die de replicatie is van het naar free float (vrij verhandelbare aandelen) gecorrigeerde en naar marktkapitalisatie gewogen rendement van 10 opkomende en ontwikkelde Aziatische landen. Zoals de naam laat vermoeden, weert dit ETF de Japanse aandelen. De vijf landen met de grootste weging zijn China, Zuid-Korea, Taiwan, India en Hongkong, die samen ongeveer 80 procent van de index uitmaken. Het fonds maakt gebruik van sampling (steekproefmethode), waardoor u zich aan een zekere tracking error kunt verwachten. Ten slotte vermelden we dat het fonds in lichte mate aan tegenpartijrisico kan zijn blootgesteld wegens effectenleningen.
Vergoedingen
Het fonds rekent 0,69 procent per jaar aan, wat vrij veel is voor brede opkomende-markten-ETFs. iShares leent aandelen uit en keert de meeste inkomsten uit aan fondsbeleggers. Op die manier kan een aantal basispunten van de totale kosten worden afgetrokken. De passieve opzet van het fonds, met een op de volledige markt geconcentreerde samenstelling, houdt de verloopkosten laag.
Alternatieven
Naast het weren van Zuid-Koreaanse ondernemingen, heeft SPDR S&P Emerging Asia Pacific (GMF) veel weg van AAXJ. Zo heeft het sinds de introductie de bewegingen van het AAXJ op de voet gevolgd. Het is met een kostenratio van 0,59 procent goedkoper, maar de kleinere omvang kan voor minder liquiditeit zorgen, zodat het kostenvoordeel voor regelmatige handelaars nihil wordt.
Beleggers die op zoek zijn naar meer diversificatie, kunnen een kijkje nemen naar Vanguard MSCI Emerging Markets ETF (VWO), dat de MSCI Emerging Markets Index volgt. Het ETF volgt 21 landen van opkomende markten en rekent amper 0,22 procent aan.
