De fantasie van beleggers wordt sterk geprikkeld door de technologiereuzen Apple, Amazon, Alphabet (het moederbedrijf van Google), Microsoft, Meta Platforms, Nvidia en Tesla die mede door de euforie rondom kunstmatige intelligentie in de eerste helft van 2023 verbluffende rendementen boekten, variërend van 33% tot 183%.
Het jaar 2023 is tot dusverre niet het jaar van de kleinere beursgenoteerde bedrijven gebleken. Hoewel de MSCI World Small Cap index over de eerste zes maanden een niet onverdienstelijke plus van 5,3% wist te realiseren, bedroeg dit minder dan de helft van de winst die de MSCI World index kon overleggen. Een pijnlijke underperformance van meer dan 700 basis punten in zes maanden tijd. Ook over langere perioden hebben small-caps het onderspit moeten delven in een tijd waarin de grootste ondernemingen steeds waardevoller werden.
Dit verschil in prestaties komt ook tot uiting in de waarderingen voor large-caps in vergelijking met small-caps. Per eind juni noteerde de MSCI World index op een koers/winst verhouding van 19, terwijl beleggers 12,6 keer de winst betalen voor de small-cap index. Daarmee zijn small-caps momenteel goedkoper dan tijdens het dieptepunt van de coronapandemie en ligt de waarderingskorting van 50% versus large-caps ver boven het langetermijngemiddelde van 6%.
Daarmee zou het voor contraire beleggers een aantrekkelijk moment kunnen zijn om in te zetten op een comeback van small-caps. Terwijl de aandacht van beleggers onverdeeld uitgaat naar de grote bedrijven die de financiële markten domineren, vormen small-caps nog altijd de bakermat van het bedrijfsleven. Small-cap indices herbergen namelijk veel innovatieve, disruptieve en specialistische niche spelers, vaak regionaal opererende bedrijven, waarmee ze een interessante aanvulling kunnen zijn op een beleggingsportefeuille.
Wat small-caps onderscheidt
Kleinere bedrijven hebben eveneens als voordeel dat ze vaak dynamischer van aard zijn dan de huidige marktleiders, waardoor ze zich doorgaans gemakkelijker kunnen aanpassen aan veranderende marktomstandigheden. Deze flexibiliteit stelt ze in staat om hogere organische groei en operationele leverage te realiseren, wat zich kan vertalen in betere langetermijnresultaten voor beleggers.
Een ander interessant verschil met large-caps is dat deze kleinere ondernemingen vaak nog gemanaged worden door de oprichters of worden gecontroleerd door een grootaandeelhouder of familie. Dit maakt small caps vaak echte ondernemersaandelen, wat als voordeel heeft dat er vaak een sterke focus is op het uitvoeren van de strategische visie en dat beslissingen worden genomen met een langetermijn horizon. Dat betekent echter niet dat het management van small caps altijd van goede kwaliteit is. Het blijft daarom cruciaal om de bedrijfsstrategie, de kapitaaldiscipline, het investeringsbeleid en de algehele corporate governance principes te evalueren.
Het groeipotentieel en diversificatiemogelijkheden, gecombineerd met de ruime keuze aan small caps, de doorgaans grotere dispersie van rendementen binnen deze groep en de beperkte aandacht van analisten voor deze aandelen waardoor prijs-inefficiëntie kansen biedt voor stock picking, maakt de categorie interessant voor actief beheerde portefeuilles waarbij de beheerders trachten de leiders van morgen te identificeren.
Twee interessante actieve small-cap fondsen
Beleggers die bloostelling willen aan small-caps kunnen kiezen voor een wereldwijd beleggende strategie, maar ook voor specialisten die zich toeleggen op een specifieke regio. We bespreken hier de favoriete small-cap fondsen van Morningstar’s fondsanalisten. Eentje die zich focust op Amerikaanse small caps en een andere die zich richt op het Europese universum.
JPM US Smaller Companies
Portefeuillemanagers Don San Jose en Dan Percella hebben indruk gemaakt gedurende hun dienstverband. San Jose werd comanager in 2007 en lead manager in februari 2013. Hij en Percella werken al meer dan tien jaar samen als leden van het small-core team van J.P. Morgan en beheren het fonds samen sinds januari 2014. Analisten Jonathan Brachle en Chris Carter - elk met meer dan 15 jaar ervaring in de sector - ondersteunen de managers. Jesse Huang werd onlangs benoemd tot associate analist.
Het team werkt soms samen met andere analisten van J.P. Morgan, maar werkt grotendeels zelfstandig. In de loop der jaren hebben ze hun waarde bewezen met sterke aandelenkeuzes, die sterke voor risico gecorrigeerde rendementen opleverden bij deze strategie. Het team verdient volgens Morningstar’s fondsanalisten een People pillar rating van Above Average.
Het beleggingsproces, dat eveneens een Above Average beoordeling krijgt, draait volledig om het vinden van geweldige bedrijven die zijn geprijsd als goede bedrijven. De fondsbeheerders speuren het small-cap universum af naar best-in-class bedrijven met consistent hoge winstniveaus die worden geleid door managementteams die bewezen hebben efficiënt met kapitaal om te gaan. Ze richten zich op bedrijven die in nauwe niches opereren en zoeken naar bedrijven die hun concurrentiepositie kunnen benutten om hun rendement op kapitaal te beschermen en sterker kunnen laten groeien dan de markt verwacht. Deze eigenschappen, samen met een voorkeur voor winst en vrije kasstroom boven omzetgroei, leiden hen naar stabielere bedrijfsmodellen.
Het team analyseert het groeipotentieel van bedrijven op drie- tot vijfjaarsbasis, maar hun visie op marges is meestal de belangrijkste differentiator. Het team koopt graag een belang in een bedrijf dat in een bescheiden tempo groeit en zijn marges in de loop van de tijd kan uitbreiden, om vervolgens sterke winsten en cashflow te produceren die de markt zal belonen.
Abrdn European Smaller Companies
Dit fonds blijft een sterke keuze in deze sector dankzij de ervaren lead manager en het zeer gestructureerde proces. Beide pijlers worden door Morningstar’s fondsanalisten beloond met een Above Average pillar rating.
Andrew Paisley nam in augustus 2014 het roer over bij Abrdn European Smaller Companies. Hij begon zijn beleggingscarrière in 1999 en het overgrote deel daarvan was gericht op beleggen in kleinere bedrijven. Terwijl zijn functies bij Edinburgh Fund Managers en Scottish Widows allebei gericht waren op small cap bedrijven in het Verenigd Koninkrijk, beheerde hij een pan-Europees mandaat bij Kempen, waarmee hij tijdens zijn dienstverband van ongeveer vijf jaar een sterk track record opbouwde
In maart 2020 werd Paisley hoofd van het small-cap team bij abrdn. Hoewel de nieuwe rol van Paisley extra verantwoordelijkheid met zich meebrengt, blijven de middelen die aan deze strategie worden besteed adequaat. Het team is opgesplitst naar geografische focus, maar het wordt verenigd door een gemeenschappelijk beleggingsproces en een kwantitatieve screeningstool, die een solide basis vormt voor uitdaging en discussie over beleggingen.
Het beleggingsproces start door het zelf ontwikkelde kwantitatieve model dat aandelen beoordeelt aan de hand van 13 factoren die proberen verbeterende of verslechterende situaties te identificeren. De nadruk ligt hierbij op winstmomentum. De output van het model helpt de fundamentele analyse en portefeuilleconstructie van het team te sturen. Dit omvat het verifiëren van de output van het model, het identificeren van de belangrijkste groeifactoren en het bepalen hoe veranderingen hierin het bedrijf zullen beïnvloeden.
Het proces is in de loop der jaren grotendeels onveranderd gebleven, met als enige recente uitzondering dat milieu-, sociale en behoorlijk bestuur scores nu ook worden gebruikt in de fundamentele analyse als onderdeel van bredere veranderingen op bedrijfsniveau. Paisley stelt vervolgens een portefeuille samen van 40-50 aandelen, die doorgaans een stijlbias hebben die het belang van de momentum-, groei- en kwaliteitsfactoren in het kwantitatieve model weerspiegelt. Paisley heeft gedurende zijn dienstverband consistentie getoond in de uitvoering van het beleggingsproces, wat heeft geleid tot sterke resultaten op de lange termijn.
