Geloof in lage correlaties alternatief beleggen is terug

Alternatieve beleggingen lonken opnieuw naar beleggers. Ze zouden goede rendementen bieden ongeacht de richting van de aandelenmarkten.

Freddy van Mulligen 27 juli, 2010 | 10:50
Facebook Twitter LinkedIn

Het lijkt te mooi om waar te zijn: goede rendementen met goud, agrarische grondstoffen en hedge funds. Aanvankelijk zorgde de economische crisis nog voor scepsis, maar bij institutionele beleggers zijn alternatieve beleggingen weer helemaal terug op het menu. Uit een onderzoek gesponsord door vermogensbeheerder Invesco (de European Institutional Asset Management Survey) blijkt dat instituten 11,7 procent van hun portefeuille gemiddeld voor deze beleggingscategorie reserveren. Vastgoed was met 6,6 procent daarbij de belangrijkste alternatieve belegging.

Deze percentages zijn arbitrair en aan verandering onderhevig, maar particuliere beleggers kunnen er wel lering uit trekken. Als institutionele beleggers gemiddeld zo'n 10 procent in alternatieve beleggingen aanhouden is er voor minder geïnformeerde particulieren geen reden om 30 tot 40 of zelfs 100 procent alternatief te beleggen. Nu steeds meer kleine beleggers op deze markt actief worden, is dat een belangrijke waarschuwing.

Kleine beleggers deden hun intrede op de markt via speciale cv's, certificaten en turbo's, waarvan de waarde werd gekoppeld aan een grondstof of strategie. Inmiddels kunnen beleggers hun geld via etf's (indexfondsen) in grondstoffen steken en ook de mogelijkheden voor gewone beleggingsfondsen om verder te kijken dan aandelen en obligaties nemen door nieuwe regelgeving toe. De Duitse vermogensbeheerder DWS bijvoorbeeld heeft naast een grondstoffenfonds ook fondsen die qua instrumentarium niet meer onderdoen voor hedgefondsen.

Verdwenen
Onder de nieuwe Europese regels (Newcits) is het verschil in beleggingsmogelijkheden tussen hedgefondsen en gewone beleggingsfondsen - hét beleggingsvehikel van kleine beleggers - grotendeels verdwenen. Dataleverancier Citywire berekende in het tweede kwartaal dat de zogenoemde newcits-fondsen met een gemiddeld rendement van 1,75 procent niet onderdeden voor de hedgefondsen, die in het tweede kwartaal zelfs gemiddeld 2,6 procent verloren.

De democratisering van de alternatieve beleggingen lijkt sympathiek, maar deze beleggingen zijn complex. En wie niets weet van cacao of sojabonen, kan er bij het beleggen ook beter voorzichtig mee zijn. Niet alle alternatieve beleggingen genereren namelijk inkomen, zoals veel aandelen wel doen door middel van dividend en obligaties door couponbetalingen. Goud, grond en cacao kunnen natuurlijk in waarde stijgen, maar ze zijn niet productief en bieden geen winstuitkeringen. Dat moet een belegger terughoudend maken, want rendementsverwachtingen op termijn zijn hierdoor nauwelijks te geven.

Het meest dramatische voorbeeld van omstreden alternatieve beleggingen zijn houtplantages. Het exotische maar robuuste karakter - een boom groeit ongeacht de economie of de stand van de AEX - maakte deze belegging in Nederland aanvankelijk geliefd. Die liefde is inmiddels bij een groot aantal beleggers omgeslagen naar haat.

Het grote voordeel van alternatieve beleggingen zou zijn dat ze ook als aandelenmarkten in mineur verkeren toch positieve rendementen kunnen behalen. Als een belegging zich onafhankelijk van de effectenmarkten beweegt, zeggen we dat de correlatie laag is. Alternatieve beleggingen worden geacht een lage correlatie met gewone beleggingen te hebben. Ze kunnen daarmee voor extra spreiding in een beleggingsportefeuille zorgen, doordat niet de hele portefeuille met de aandelenmarkt meebeweegt.

Het geloof in lage correlaties liep in 2008 echter een ernstige deuk op toen de economische crisis zo heftig was dat naast gewone beleggingen ook alternatieve beleggingen fors aan waarde verloren. Grondstoffen daalden in prijs omdat economische groeivooruitzichten in elkaar klapten, hedge-fundstrategieën bleken niet langer werkbaar en bij tal van beleggingsconstructies bleek plots dat er ook nog zoiets bestaat als tegenpartijrisico.

Spreiding
Ondanks het rampjaar 2008 blijkt echter toch uit de Morningstar-database dat correlaties tussen aandelen en obligaties enerzijds en hedge-fundstrategieën anderzijds over de laatste drie jaar per saldo gemiddeld laag waren of zelfs afwezig. Tussen een gewone wereldwijde aandelenbelegging en een hedgefonds dat een arbitragestrategie volgt, was de correlatie tussen de rendementen 0,23. Dat is vrij laag, want het betekent dat als de beurs daalt, hedgefondsen slechts in een op de vier gevallen meedalen. Dit zegt overigens niets over de heftigheid van de beweging. Tussen wereldwijde aandelen en hedge funds die 'trendgedreven' beleggen was de correlatie zelfs negatief (-0,24), wat duidt op ultieme spreidingsmogelijkheden.

Opvallend is dat de spreidingsmogelijkheden van zogeheten fund of hedge funds (fondsen die beleggen in meerdere hedge funds) lager zijn. De correlatie met wereldwijde aandelen van deze categorie bedraagt momenteel 0,58. De belegger die zich liever houdt bij gewone aandelen en obligatiebeleggingen kan zich troosten met het feit dat de correlatie tussen deze twee segmenten ook laag is. Tussen wereldwijde aandelen en wereldwijde obligaties was de samenhang van rendementen over de laatste drie jaar 0,31. Dat is laag en daarom goed voor spreidingskansen.

De theorie van lage correlaties heeft dan ook nog steeds aanhangers. "Klaarblijkelijk is inmiddels het geloof van institutionele beleggers in de lage correlatie weer teruggekomen", zegt Van Langehove van Invesco als hij het oplopende percentage alternatieve beleggingen in portefeuilles analyseert. Volgens Invesco was het oplopen van de correlatie in 2008 tussen alternatieve en gewone beleggingen een tijdelijk dipje en niet iets blijvends. Dat mag zo zijn, maar de vraag blijft hangen: lage correlaties van alternatieve beleggingen, waar waren jullie nou toen we jullie zo nodig hadden?


Alternatief?
Het is onmogelijk om een sluitende definitie van 'alternatieve beleggingen' te geven. Men zou kunnen stellen dat alles wat niet een reguliere aandelen- of obligatiebelegging is - rechtstreeks of door middel van een beleggingsfonds - een alternatieve belegging is. Er is voor elk wat wils, en alternatieve beleggingen zijn er in veel smaken. De allerkleinste opkomende markten, vastgoed, grondstoffen, goud, hedge funds, absolute return fondsen, private equity, hout, infrastructuur, valutabeleggingen, grond, hout en schepen, het zijn allemaal alternatieve beleggingen.

Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Freddy van Mulligen  .

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten