Morningstar
AanbevolenNieuws Whats New IconMedalist Rating Shield IconProfessionele beleggers Whats New IconAwards for Investing Excellence Whats New Icon
Fund analysis - nl

Waarom actieve fondsen zo weinig succes hebben

Actief fondsbeheer is een lastig vak. Data van Morningstar laten zien dat actieve belegggingsfondsen in Amerikaanse aandelen tegenwoordig veel minder vaak hun benchmark verslaan dan vroeger. Morningstar onderzoekt hoe dat komt. Stijlverschillen tussen fondsen werken vaak niet: de verschillen tussen rendementen van verschillende stijlen worden steeds kleiner.

Robert van den Oever 28 januari, 2019 | 10:35
Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

Actieve belegggingsfondsen in Amerikaanse aandelen zijn tegenwoordig veel minder succesvol in het verslaan van hun benchmark dan vroeger. De data van Morningstar tonen dat onomstotelijk aan, zo zullen we in dit artikel laten zien.

Er liggen drie belangrijke redenen aan deze ontwikkeling ten grondslag, analyseert Jeffrey Ptak, Morningstar’s wereldwijde hoofd manager research:

  1. Fondsen outperformen gemiddeld genomen minder vaak. En als ze dat al doen, dan is dat met een kleiner percentage.
  2. De prestaties van de diverse beleggingsstijlen, die zich onderscheiden op omvang en groei versus waarde, verschillen steeds minder van elkaar.
  3. De ‘verkeerde’ stijlen (large-cap en groei) zijn toonaangevend.

 

Sommige van die ontwikkelingen zullen mettertijd weer ombuigen, voorspelt Ptak. Bijvoorbeeld de stijlen small-caps en waarde zullen uiteindelijk weer opveren. Maar andere trends lijken structureler van aard te zijn. Dat noodzaakt de fondsaanbieders om hun kosten te heroverwegen, vindt Ptak.

Steeds lastiger
Actief beheer is een lastig vak: de meeste actieve beleggingsfondsen lukt het niet om hun benchmark te verslaan over een volledige marktcyclus. Dat was altijd al zo, maar het lijkt erop dat het steeds minder fondsen lukt om te outperformen.

Dat blijkt uit onderstaande grafiek die laat zien welk percentage actieve Amerikaanse aandelenfondsen zijn benchmark verslaat (na aftrek van kosten) over de vijfjaarsperiode van december 1997 tot en met december 2018. De resultaten van de voortschrijdende perioden zijn nogal wisselend, maar de trend op de langere termijn is onmiskenbaar dalend:

JPtak Active Stock Fund Slump Exhibit 1 8344

(klik op grafiek voor vergroting)

Wat is er aan de hand? Om dat te ontdekken, moeten we eerst kijken naar het overrendement vóór aftrek van kosten. Hoe hoger dat is, hoe groter de kans dat het fonds na aftrek van kosten zijn benchmark weet te verslaan. Ook het percentage fondsen dat overrendement boekt vóór kosten, vertoont een dalende trend, zo blijkt uit onderstaande grafiek:

JPtak Active Stock Fund Slump Exhibit 2 8345

(klik op grafiek voor vergroting)

Overrendement krimpt
We gaan nog een stap verder dan dit succespercentage door het overrendement zelf in beeld te brengen. We kijken wederom naar de vijfjaarsperiode van december 1997 tot en met december 2018 voor het gemiddelde overrendement in procenten, voortschrijdend per jaar. De grafiek maakt duidelijk dat het overrendement vóór aftrek van kosten steeds kleiner wordt:

JPtak Active Stock Fund Slump Exhibit 3 8346

(klik op grafiek voor vergroting)

Volgens sommigen wordt deze ontwikkeling veroorzaakt doordat de concurrentie toeneemt, waarbij minder vaardige beleggers het actieve universum de rug toekeren zodat er een beter geoutilleerde en geïnformeerde groep beleggers overblijft. En dan wordt het die overblijvende partijen steeds moelijker om zich te onderscheiden, want ze moeten tegen sterkere concurrenten opboksen.

Stijlverschillen verdwijnen
Je onderscheiden in actief beheer kan door een bepaalde beleggingsstijl consequent door te voeren met als doel om een deel van de markt te bestrijken dat voor overrendement kan zorgen. Om te kijken of dat ook echt werkt, kunnen we kijken naar de rendementen van de verschillende beleggingsstijlen.

Ook hier zijn oude adagia gaan schuiven: het onderscheid in rendement tussen de verschillende stijlen is aan het vervagen. Hoezeer de dispersie tussen de populaire beleggingsstijlen aan het afnemen is, blijkt uit onderstaande grafiek. Die geeft de negen segmenten van de Morningstar Style Box weer over de vijfjaarsperiode december 1997-december 2018:

JPtak Active Stock Fund Slump Exhibit 4 8347

(klik op grafiek voor vergroting)

Het gat tussen de best en slechtst presterende beleggingsstijlen is in de loop der jaren steeds kleiner geworden. Een andere manier om dit af te beelden is om het rendementsverschil in procenten per jaar zichtbaar te maken:

JPtak Active Stock Fund Slump Exhibit 5 8355

(klik op grafiek voor vergroting)

Deze ontwikkeling betekent dat actieve beheerders min of meer beroofd worden van een van hun wapens, namelijk het (deels) uitwijken naar een andere beleggingsstijl dan die hun hoofdmandaat vormt. Bijvoorbeeld een beheerder van een actief large-cap aandelenfonds kan tijdelijk voor een deel in small-caps beleggen als hij goede redenen ziet om daar overrendement te verwachten. Evenzo kan een beheerder van een fonds in waarde-aandelen een uitstapje maken naar groei-aandelen als dat loont.

Maar als de stijlrendementen zo weinig van elkaar verschillen als in de afgelopen paar jaar, dan is er weinig speelruimte voor zulke manoeuvres.

Verkeerde stijl kiezen
Het wordt nog erger, want de uitdagingen voor actieve fondsbeheerders gaan verder dan alleen dispersie. Voor veel beheerders geldt dat de voor hen 'verkeerde' stijlen de laatste jaren aan kop gaan: large-cap en groei-aandelen.

In de vijfjaarsperiode hebben large-cap aandelen het duidelijk beter gedaan dan small-caps en de groei-stijl heeft waarde verslagen, zo toont onderstaande afbeelding:

JPtak Active Stock Fund Slump Exhibit 6 8353

(klik op grafiek voor vergroting)

Stel nu dat een actieve beheerder uitwijkt naar een stijl die anders is dan zijn mandaat aangeeft. Dat betekent impliciet de verwachting dat de 'eigen' stijl het slechter zal doen dan andere stijlen (of dat puike aandelenselectie het nog kan redden). Dat betekent ook dat als die 'eigen' stijl achterblijft bij andere stijlen, de benchmark van die 'eigen' stijl ook zal achterblijven en dat het uitstapje naar de afwijkende stijl het verschil gaat maken voor de beheerder.

Maar ook als de gemandateerde 'eigen' stijl wel de winnaar is, dan is het juist daardoor lastig om het nog beter te doen dan de benchmark. Hoe dan ook zit de actieve fondsbeheerder dus in een lastig parket.

Dit alles in acht genomen is het geen verrassing dat beheerders van fondsen in de stijlen large-cap en groei, die de markt aanvoerden, het moeilijk hebben gehad met hun streven naar outperformance: ze konden hun benchmark amper verslaan en hun portefeuilledeel in andere stijlen bleef achter.

Daarom is het niet toevallig dat het succespercentage het kleinst is onder actieve large-cap groeifondsen. Over de recente voortschrijdende vijfjaarsperioden is hun succespercentage teruggevallen tot onder de 15%.

JPtak Active Stock Fund Slump Exhibit 7 8356

(klik op grafiek voor vergroting)

Kosten verlagen
Als de trends structureel zijn, dan is er volgens Ptak maar één oplossing: drastisch in de kosten snijden. Dat doen sommige fondshuizen al wel, maar het is nog niet genoeg, want de overrendementen vóór aftrek van kosten zijn sneller gedaald dan de lopende-kostenfactoren. Daardoor komen sommige fondsen in de niet benijdenswaardige positie dat hun jaarlijkse kosten bijna even hoog zijn als hun overrendement, en soms zelfs hoger. Dan blijft er weinig aantrekkelijks over aan de actieve benadering.

Veel fondsen zijn volgens Ptak 'priced to fail'. Met andere woorden: ze zijn zo duur dat ze niet kunnen renderen. Alleen als ze het mes zetten in hun kosten, kunnen ze hun predikaat actief waarmaken.

 

Lees meer:

- Zoveel actieve aandelenfondsen verslaan hun benchmark

- Volatiliteit neemt toe: reden tot zorg of juist een kans?

- Zo doen thema-ETF's het vergeleken met hun generieke concurrenten

TAGS
Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

Over de auteur

Robert van den Oever  Robert van den Oever is research editor bij Morningstar Benelux

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten

De Star Rating voor aandelen van Morningstar wordt toegekend op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Morningstar kent Star Ratings toe op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. De Star Rating wordt door vier componenten bepaald: (1) ons oordeel over de economische slotgracht van het bedrijf, (2) onze raming van de reële waarde van het aandeel, (3) onze onzekerheid met betrekking tot die raming van de reële waarde, en (4) de huidige marktprijs. Die criteria samen leiden tot een unieke rating die elke dag wordt geüpdatet. Een rating van vijf sterren betekent dat het aandeel een goede waarde vertegenwoordigt tegen zijn huidige koers; een rating van één ster niet. Als ons uitgangspunt correct is, dan zal de marktprijs in de loop van de tijd, doorgaans binnen de drie jaar, gaan samenvallen met onze raming van de reële waarde. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de Morningstar Star Rating voor aandelen, ga naar

De raming van de kwantitatieve reële waarde is de door Morningstar uitgevoerde raming van het bedrag per aandeel uitgedrukt in USD dat het eigen vermogen van een bedrijf vandaag waard is. De raming van de kwantitatieve reële waarde is gebaseerd op een statistisch model afkomstig van het analistenteam van Morningstar gespecialiseerd in de raming van de kwantitatieve reële waarde van bedrijven, en omvat een financiële prognose van het bedrijf. De raming van de kwantitatieve reële waarde wordt dagelijks berekend. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de raming van de kwantitatieve reële waarde, ga naar

De Morningstar Medalist Rating is de samenvattende weergave van Morningstar’s vooruitkijkende analyse van beleggingsstrategieën zoals die worden aangeboden via specifieke instrumenten met een beoordelingsschaal van Gold, Silver, Bronze, Neutral en Negative. De Medalist Ratings geven aan welke beleggingen naar het oordeel van Morningstar waarschijnlijk in staat zijn om in de loop van de tijd een relevante index of peer group gemiddelde te verslaan op voor risico aangepaste basis. Beleggingsproducten worden beoordeeld op drie belangrijke pijlers (People, Parent en Process) die, als ze gekoppeld worden aan de beoordeling van kosten, de basis vormen voor Morningstar’s overtuiging op de verdiensten van die producten en die hun Medalist Rating bepalen. De pijler ratings kennen de gradaties Low, Below Average, Average, Above Average en High. Pijlers kunnen beoordeeld worden via de kwalitatieve beoordeling van een analist (ofwel direct aan een instrument dat de analist volgt, ofwel indirect als de pijler ratings van een gevolgd instrument toegepast worden op een verwant niet-gevolgd instrument), of via het gebruik van algoritmische technieken. Instrumenten worden aan de hand van hun verwachte prestatie gesorteerd in rating groepen die worden gedefinieerd door hun Morningstar Categorie en hun actieve of passieve status. Als analisten een instrument direct volgen, kennen ze de drie pijler ratings toe op basis van hun kwalitatieve beoordeling, getoetst door het Analyst Rating Committee, en monitoren en evalueren deze ten minste iedere 14 maanden. Als de instrumenten ofwel indirect door analisten worden gevolgd, ofwel door algoritme, dan worden de ratings maandelijks toegekend. Voor gedetailleerde informatie over deze ratings en hun methodologie kunt u terecht op: here

The Morningstar Medalist Ratings zijn geen feiten en het zijn ook geen credit of risico ratings. De Morningstar Medalist Rating (i) moet niet worden gebruikt als de enige basis bij het beoordelen van een beleggingsproduct, (ii) omvat onbekende risico’s en onzekerheden die verwachtingen kunnen doorkruisen en tot andere dan verwachte uitkomsten kunnen leiden, (iii) is niet gegarandeerd gebaseerd op volledige of accurate aannames of modellen als ze algoritmisch zijn bepaald, (iv) bevat het risico dat het rendementsdoel niet wordt gehaald vanwege zaken als onverwachte wijzigingen in beheer, technologie, economische ontwikkeling, rentebewegingen, kosten, concurrentiedruk, wetgeving, wisselkoersen, belastingen en wijzigingen in politiek of sociaal klimaat, en (v) moet niet worden gezien als een aanbeveling om beleggingsproducten te kopen of verkopen. Een verandering in de fundamentele factoren achter de Morningstar Medalist Rating kan betekenen dat de rating niet langer accuraat meer is.

Voor informatie over de historische Morningstar Medalist Rating voor beleggingsfondsen die Morningstar volgt, kunt u terecht bij uw lokale Morningstar kantoor.

Gedetailleerde informatie over belangenconflicten, waaronder EU MAR publicaties, leest u in het document “Morningstar Medalist Rating Analyst Conflict of Interest & Other Disclosures for EMEA” dat u hierkunt vinden.

Selecteer de website van uw keuze Om te weten of deze website relevant voor u is, vernemen we graag of u een particuliere of een professionele belegger bent.